Αλλεργική ρινίτιδα

Πρόκειται για το συχνότερο αλλεργικό νόσημα. Η συχνότητά της αλλεργικής ρινίτιδας στον ελληνικό πληθυσμό κυμαίνεται μεταξύ 20%-30%. Προκαλείται από την αντίδραση του οργανισμού σε εισπνεόμενα αλλεργιογόνα.

Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι εποχική, αν οφείλεται σε αλλεργιογόνα που εμφανίζονται μια συγκεκριμένη εποχή, όπως για παράδειγμα η γύρη δέντρων και χόρτων που υπάρχει στην ατμόσφαιρα μόνο κατά την ανθοφορία τους, ενώ αν τα υπεύθυνα αεροαλλεργιογόνα υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια του έτους, όπως συμβαίνει με τα ακάρεα της σκόνης ή με τα επιθήλια ζώων, η αλλεργική ρινίτιδα είναι ολοετής. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή, που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ατόμου.

Τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας είναι διαυγής ρινική καταρροή, επαναλαμβανόμενα φτερνίσματα, κνησμός στη μύτη και ρινική συμφόρηση. Συχνά συνυπάρχει με αλλεργική επιπεφυκίτιδα. Η αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά γιατί μπορεί να εξελιχθεί σε άσθμα, καθώς οι μορφές της αναπνευστικής αλλεργίας είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους και θεωρούνται ως «νόσος ενιαίων αεραγωγών».

Αλλεργική επιπεφυκίτιδα

Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα είναι η φλεγμονή του επιπεφυκότα (η λεπτή μεμβράνη που καλύπτει το λευκό μέρος του ματιού και τα βλέφαρα από την εσωτερική τους επιφάνεια) και προκαλείται, είτε από αεροαλλεργιογόνα, είτε από αλλεργιογόνα εξ επαφής. Κύρια συμπτώματα της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας είναι η δακρύρροια (μάτια που δακρύζουν), η ερυθρότητα (κόκκινα μάτια), η φαγούρα, το κάψιμο στα μάτια και η φωτοφοβία (ενόχληση από το έντονο φως). Πολλές φορές συνυπάρχει με αλλεργική ρινίτιδα.

Αλλεργικό άσθμα

Είναι το άσθμα που προκαλείται από αλλεργιογόνα και χαρακτηρίζεται από αλλεργική φλεγμονή που προκαλείται στους αεραγωγούς.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται βήχας κυρίως ξηρός, συριγμός (σφύριγμα στο στήθος κατά την αναπνοή), σφίξιμο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια). Όπως στην αλλεργική ρινίτιδα, με την οποία συσχετίζεται, ως «νόσος ενιαίων αεραγωγών», μπορεί να είναι ολοετές ή εποχικό ανάλογα με το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.

Κνίδωση

Ο όρος κνίδωση προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «κνίδη» που σημαίνει τσουκνίδα, ακριβώς επειδή η επαφή της τσουκνίδας με το δέρμα προκαλεί ερεθισμό, με κνησμό (φαγούρα) και ερυθρότητα, όπως συμβαίνει και στην κνίδωση. Η κνίδωση χαρακτηρίζεται από την παρουσία διάσπαρτων σε όλο το σώμα, χαρακτηριστικών εξανθημάτων, που συνοδεύονται από φαγούρα και ονομάζονται πομφοί. Συνυπάρχει συχνά με αγγειοοίδημα (πρήξιμο μάτια χείλια). Η αιτιολογία της ποικίλλει. Μπορεί να ευθύνονται τροφές, φάρμακα, λοιμώξεις, stress ή φυσικά αίτια, όπως έκθεση στον ήλιο, σε θερμότητα, σε ψύχος, άσκηση πίεσης κ.ά.

Ατοπική δερματίτιδα/ Αλλεργική δερματίτιδα

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια χρόνια, κνησμώδης, φλεγμονώδης νόσος του δέρματος που εμφανίζεται κυρίως στην παιδική ηλικία, έχει πορεία με εξάρσεις και υφέσεις και έχει ως συμπτώματα ξηροδερμία, φαγούρα (κνησμό) και εξανθήματα. Με τον όρο «ατοπική πορεία» εννοούμε την σειρά εμφάνισης των αλλεργικών παθήσεων από τη βρεφική ηλικία μέχρι την εφηβεία και την ενήλικο ζωή: η αρχή γίνεται συνήθως με την ατοπική δερματίτιδα, που ακολουθείται συχνά από κάποια τροφική αλλεργία, ενώ στη συνέχεια εμφανίζεται αλλεργική ρινίτιδα και αλλεργικό βρογχικό άσθμα.

Η Δερματίτιδα εξ Επαφής, προσβάλλει περιοχές του δέρματος που έρχονται σε επαφή με πολυάριθμα αντικείμενα και προϊόντα καθημερινής χρήσης, τα οποία δρουν ως αλλεργιογόννα. Το εξάνθημα της αλλεργικής δερματίτιδας εξ επαφής εμφανίζεται ως μια περιοχή του δέρματος με κοκκινίλα, φαγούρα, ελαφρύ πρήξιμο και ξηρότητα, πάντα στο σημείο επαφής της υπεύθυνης ουσίας με το δέρμα. Συνήθη αλλεργιογόνα είναι το νικέλιο, τα καλλυντικά, προϊόντα καθαρισμού, βαφές κ.λπ

Φαρμακευτική αλλεργία

Η Φαρμακευτική αλλεργία προκαλείται μετά τη λήψη φαρμάκων, κυρίως αντιβιοτικών, ΜΣΑΦ (Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα), αναισθητικών, σκιαγραφικών ουσιών. Τα συμπτώματα της φαρμακευτικής αλλεργίας ποικίλλουν και μπορεί να εμφανιστούν ακόμη και αν το φάρμακο το έχουμε ξαναπάρει στο παρελθόν χωρίς να υπάρξουν συμπτώματα.
Η φαρμακευτική αλλεργία μπορεί να εκδηλωθεί με μια πολύ μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων από το απλό δερματικό εξάνθημα εως βαριά αναφυλακτική αντίδραση επικίνδυνη για τη ζωή.

Τροφική αλλεργία

Η Τροφική αλλεργία προκαλείται από λήψη τροφών και συμβαίνει όταν ο οργανισμός αναγνωρίζει λανθασμένα ως εχθρικές τις πρωτεΐνες κάποιου τροφίμου. Δυνητικά σχεδόν όλες οι πρωτεΐνες στα τρόφιμα μπορούν να δράσουν ως αλλεργιογόνα, στην πράξη όμως πολύ λίγες ομάδες τροφίμων ευθύνονται για την εκδήλωση τροφικής αλλεργίας.

Οι συχνότερες τροφικές αλλεργίες αφορούν τους ξηρούς καρπούς, τα θαλασσινά, το ψάρι, το γάλα αγελάδας, το αυγό, το ροδάκινο κ.ά.

Αλλεργία σε μέλισσες τσιμπήματα εντόμων

Το δηλητήριο της μέλισσας, της σφήκας αλλά και άλλων υμενοπτέρων μπορεί να προκαλέσει αλλεργία στον άνθρωπο. Τα συμπτώματα μετά από το τσίμπημα ποικίλλουν σε βαρύτητα και μπορεί να είναι από ήπια έως πολύ σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή (αναφυλαξία και αναφυλακτικό shock) οπότε πρέπει να χορηγηθεί άμεσα ιατρική φροντίδα.

Αναφυλαξία

Η αναφυλαξία είναι μια σοβαρή, δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή συστηματική αλλεργική αντίδραση, με αιφνίδια έναρξη και σοβαρά συμπτώματα μετά την επαφή με το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.. Στην αναφυλακτική αντίδραση συνυπάρχουν συμπτώματα από τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω συστήματα: το δέρμα, το πεπτικό, το αναπνευστικό και το κυκλοφορικό. Κυριότεροι εκλυτικοί παράγοντες είναι οι τροφές, τα φάρμακα και τα τσιμπήματα μέλισσας ή σφήκας.
Η κατάσταση αυτή είναι απειλητική για τη ζωή και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.

Επιμέλεια κειμένων: Φώτης Ψαρρός, Αλλεργιολόγος, Διευθυντής Αλλεργιολογικού Τμήματος Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών

ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΕΟΦ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ: ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ –
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ Ή ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟ ΣΑΣ